A enseñería xenética é a ciencia que manipula directamente o xenoma humano dun ser vivo por medio dun conxunto de técnicas que aillan, multiplican e modifican os xenes dun individuo co fin do seu estudio e beneficio.
A continuación veremos as diferentes aplicacións que emprega a enseñaría xenética no campo da menciña, centrándonos así na obtención de fármacos e vancinas, terapia xenética e diagnóstico de enfermidades.
Obtención de fármacos
As técnicas para a manipulación do material xenético en tubo de ensaio comezaron a desenvolverse a principios de 1970. Herbert Boyer e Stanley Cohen (California, USA) foron os primeiros en utilizar pequenas moléculas de ADN (plásmidos bacterianos para a súa manipulación "in vitro") que confiren resistencia a determinados antibióticos.
Unha vez descuberto un xen ou familia de xenes que estén relacionados cunha enfermidade determinada, permítese identificar unha diana específica, é dicir, un obxectivo no que se dirixirán as novas moléculas e fármacos que se van a desenvolver.
Introducindo ADN humano nun organismo, pódese convertir a dito organismo nunha fábrica de productos médicos importantes. Os fármacos modificados xeneticamente que xa se están a producir de forma habitual son os seguintes:
-Insulina para diabéticos
-Hormona do crecemento humano (GH)
-Hormona paratiroidea
-Factor VIII para a hemofilia A
-Factor IX para a hemofilia B
-Eritropoietina (EPO) para o tratamento da anemia
En España están á venta 15 fármacos obtidos pola enseñería xenética
Terapia xenética
A terapia xénica consiste na inserción de elementos funcionais ausentes no xenoma dun individuo. Realízase nas células e tecidos co obxectivo de tratar unha enfermidade ou realizar unha marcaxe.
A técnica aínda está en desenvolvemento, motivo polo cal a súa aplicación leva a cabo principalmente dentro de ensaios clínicos controlados, e para o tratamento de enfermidades severas ou ben de tipo hereditario ou adquirido. Ao principio expúxose só para o tratamento de enfermidades xenéticas, pero hoxe en día exponse xa para case calquera enfermidade.
Entre os criterios para elixir este tipo de terapia atópanse:
-Enfermidade letal sen tratamento. -A causa sexa un único xene que estea xa clonado. -A regulación do xene sexa precisa e coñecida.
Aplicaciones:
-Marcaxe génico: A marcaxe génico ten como obxectivo, non a curación do paciente, senón facer un seguimento das células, é dicir, comprobar se nun determinado sitio do corpo están presentes as células específicas que se marcaron.
-Terapia de enfermidades monogénicas hereditarias: Úsase naquelas enfermidades nas que non se pode realizar ou non é eficiente a administración da proteína deficitaria. Proporciónase o xene defectivo ou ausente.
-Terapia de enfermidades adquiridas: Entre este tipo de enfermidades a máis destacada é o cancro. Úsanse distintas estratexias, como a inserción de determinados xenes suicidas nas células tumorales ou a inserción de antígenos tumorales para potenciar a resposta inmune.
Obtención de vacinas
O 18 de xunio de 1981, o goberno de Estados Unidos anunciou a creación da primeira vacina desarrollada mediante ingeniería xenética
A vacina xenética creada en 1981 ía dirixida contra a febre aftosa, unha enfermidade que afecta principalmente o gando (aínda que tamén pode afectar as persoas que están en contacto directo con estes animais).
Chagas e debilidade son os principais síntomas da enfermidade, os intentos para contela débense aos estragos causados no comercio internacional, o turismo e a industria cárnica mundial.
A enfermidade transmítese por un virus, e os primeiros intentos para curala baseábase, como outras vacinas, con todo, esa vacina non tiña moito efecto e mesmo ás veces provocaron brotes reais.
En 1970, os científicos descubriron que a vacina contra a febre aftosa podía facerse a partir dunha única proteína crave do virus (sen ter que inocular todo o virus). En 1981, utilizouse a enxeñería xenética para producir grandes cantidades da devandita proteína, algo que se conseguiu injertando un pouco de material xenético do virus en bacterias de laboratorio. Os científicos “enganaron” ás bacterias para que producisen só esa proteína.
Así pois, as vacinas xenéticas baséanse na produción en laboratorio de proteínas antigénicas (proteínas capaces de xerar unha resposta inmune) procedentes do virus. En 1986 produciuse a primeira vacina xenética aprobada para o seu uso en humanos: a vacina contra a hepatite B. A pesar do éxito inicial demostrado coa vacina da hepatite B, ningunha outra vacina por enxeñería recombinante foi aprobada para o seu uso en seres humanos. Existen dous motivos para iso. O primeiro é que é pouco probable que se desenvolva unha vacina xenética para substituír unha vacina con licenza existente cun historial probado de seguridade e eficacia.
Unha vez descuberto un xen ou familia de xenes que estén relacionados cunha enfermidade determinada, permítese identificar unha diana específica, é dicir, un obxectivo no que se dirixirán as novas moléculas e fármacos que se van a desenvolver.
Introducindo ADN humano nun organismo, pódese convertir a dito organismo nunha fábrica de productos médicos importantes. Os fármacos modificados xeneticamente que xa se están a producir de forma habitual son os seguintes:
-Insulina para diabéticos
-Hormona do crecemento humano (GH)
-Hormona paratiroidea
-Factor VIII para a hemofilia A
-Factor IX para a hemofilia B
-Eritropoietina (EPO) para o tratamento da anemia
En España están á venta 15 fármacos obtidos pola enseñería xenética
Terapia xenética
A terapia xénica consiste na inserción de elementos funcionais ausentes no xenoma dun individuo. Realízase nas células e tecidos co obxectivo de tratar unha enfermidade ou realizar unha marcaxe.
A técnica aínda está en desenvolvemento, motivo polo cal a súa aplicación leva a cabo principalmente dentro de ensaios clínicos controlados, e para o tratamento de enfermidades severas ou ben de tipo hereditario ou adquirido. Ao principio expúxose só para o tratamento de enfermidades xenéticas, pero hoxe en día exponse xa para case calquera enfermidade.
Entre os criterios para elixir este tipo de terapia atópanse:
-Enfermidade letal sen tratamento. -A causa sexa un único xene que estea xa clonado. -A regulación do xene sexa precisa e coñecida.
Aplicaciones:
-Marcaxe génico: A marcaxe génico ten como obxectivo, non a curación do paciente, senón facer un seguimento das células, é dicir, comprobar se nun determinado sitio do corpo están presentes as células específicas que se marcaron.
-Terapia de enfermidades monogénicas hereditarias: Úsase naquelas enfermidades nas que non se pode realizar ou non é eficiente a administración da proteína deficitaria. Proporciónase o xene defectivo ou ausente.
-Terapia de enfermidades adquiridas: Entre este tipo de enfermidades a máis destacada é o cancro. Úsanse distintas estratexias, como a inserción de determinados xenes suicidas nas células tumorales ou a inserción de antígenos tumorales para potenciar a resposta inmune.
Obtención de vacinas
O 18 de xunio de 1981, o goberno de Estados Unidos anunciou a creación da primeira vacina desarrollada mediante ingeniería xenética
A vacina xenética creada en 1981 ía dirixida contra a febre aftosa, unha enfermidade que afecta principalmente o gando (aínda que tamén pode afectar as persoas que están en contacto directo con estes animais).
Chagas e debilidade son os principais síntomas da enfermidade, os intentos para contela débense aos estragos causados no comercio internacional, o turismo e a industria cárnica mundial.
A enfermidade transmítese por un virus, e os primeiros intentos para curala baseábase, como outras vacinas, con todo, esa vacina non tiña moito efecto e mesmo ás veces provocaron brotes reais.
En 1970, os científicos descubriron que a vacina contra a febre aftosa podía facerse a partir dunha única proteína crave do virus (sen ter que inocular todo o virus). En 1981, utilizouse a enxeñería xenética para producir grandes cantidades da devandita proteína, algo que se conseguiu injertando un pouco de material xenético do virus en bacterias de laboratorio. Os científicos “enganaron” ás bacterias para que producisen só esa proteína.
Así pois, as vacinas xenéticas baséanse na produción en laboratorio de proteínas antigénicas (proteínas capaces de xerar unha resposta inmune) procedentes do virus. En 1986 produciuse a primeira vacina xenética aprobada para o seu uso en humanos: a vacina contra a hepatite B. A pesar do éxito inicial demostrado coa vacina da hepatite B, ningunha outra vacina por enxeñería recombinante foi aprobada para o seu uso en seres humanos. Existen dous motivos para iso. O primeiro é que é pouco probable que se desenvolva unha vacina xenética para substituír unha vacina con licenza existente cun historial probado de seguridade e eficacia.
Diagnóstico de enfermidades
Outra das múltiples aplicacións que teñe a enxeñería xenética dentro da mediciña é na diagnosticación de enfermidades:
Coñecendo a secuencia de nucleótidos dun xen encargado de certa anomalía, se pode diagnosticar se este xen está presente nun determinado individuo.
Hasta agora logrouse determinar os xenes de distintas enfermidades como fibrosis quística, distrofia muscular, hemofilia ou alzheimer. Para poder encontralos usanse sondas de ADN, isto consiste en que nun fragmento de ADN de lonxitude variable que se utiliza en ADN de mostra para detectar a presencia de nucleótidos en secuencias que sexan complementarios á secuencia da sonda (tamén chamado sondas de hibridación).
A clonación de xenes pode aportarnos dous productos: o clonado, que é útil como reactivo específico en ensaios de hibridación, ou ben os productos proteicos dos xenes clonados que se usan para a fabricación de vacinas.
Se coñecen ao redor de 500 enfermidades hereditarias que son provocadas por mutacións recesivas, coa enxeñería xenética púdose diagnósticar varias desas enfermidades, como a anemia falciforme.
Comentarios
Publicar un comentario